Heremieten; stilte en gastvrijheid
Het lijkt misschien iets van de verre Middeleeuwen, maar ook vandaag trekt de Valnerina in Umbrië heremieten aan. De lange traditie en inspirerende geschiedenis zijn ongetwijfeld redenen voor heremieten om zich juist hier te vestigen. Daarbij komt dat de Valnerina nog steeds een ongerepte vallei is met overal zuiver water uit bronnen en riviertjes en een stilte die elders steeds zeldzamer is. Bovendien zijn er nog historische hermitages beschikbaar. Zoals die van S. Fiorenzo waar ik vorige week heen wandelde.
Wandel je bij de abdij S. Eutizio de bergen in, dan bereik je de heremiet Taddeo. Alleen een ingenieus pijpenstelsel naast de weg – gebouwd voor de aanvoer van bouwmaterialen – verraadt dat er leven is. Hij woont op de plek waar in de 6e eeuw S. Fiorenzo woonde. Taddeo verblijft er nu al vijftien jaar in de stilte en continu restaureert en bouwt hij op deze bijzondere plek aan het kerkje en een eenvoudige onderkomen. Bij de ingang van de tuin staat Silenzio. Op de deur van zijn ‘huisje’ staat ‘Dio solo basta’. Die twee teksten refereren aan wat hij en alle heremieten hier zoeken: de stilte en God.
Eén keer per jaar, op de dag gewijd aan de heilige heremiet S. Fiorenzo, wordt de stilte verbroken. Dan komen monniken, heremieten en bewoners uit de omgeving naar deze bijzondere plek om samen te bidden en de zegen te ontvangen over velden, huis, brood en werk. En om – hoe kan het ook anders in Umbrië – gezamenlijk te genieten van een uitgebreide lunch. Dit jaar was ik erbij en heb genoten van de eenvoud van de verstilde plek, de met zorg aangelegde tuin en de verhalen over S. Fiorenzio – smakelijk verteld door de benedictijner abt Luigi van de abdij S. Eutizio. Daarna volgde het gezamenlijk tafelen. Met zo’n tachtig bewoners uit de omringende dorpen zaten we aan de wijn, pasta, worstjes en de heerlijkste toetjes. Allemaal gezamenlijk vooraf thuis en ter plaatse al improviserend bereid.
Ik zat aan tafel bij de Ierse heremiet James en Daniele, een jongen uit Zuid-Italië die een maand hier vlakbij als heremiet leeft om te ervaren of dit iets voor hem is. Tja en dan beland je halverwege je proefperiode ineens in dit uitbundige feest. Hij leek ervan te genieten. Thuisgekomen sla ik er Cassianus nog maar eens op na. Cassianus leefde lange tijd bij heremieten in de woestijn en schreef er het boek Gesprekken over. Hij vond gastvrijheid essentieel voor monniken en heremieten. Het doorbreekt de dreigende obsessie voor ascese en voorkomt dat je verhardt. Bovendien geven ontmoetingen en spirituele conversaties nieuwe inspiratie en tonen op welke gebieden je de rust nog niet hebt bereikt. Mmm…spiritueel waren onze gesprekken allerminst. Ben benieuwd wat Daniele ontdekt heeft en of hij er voor langere tijd voor gaat kiezen. Ik ga hem de komende maand maar eens opzoeken.
Ook zin in de stilte en toe aan bezinning? Er zijn nog een paar plaatsen vrij op de wandeltocht door de Valnerina, De Cammino van 22 – 29 september 2013. De reis is een metafoor voor jouw levensweg en nodigt uit te ontdekken wat je beweegt en stil te staan bij hoe dat vorm te geven.
Download het programma De Cammino september 2013 (pdf, 490 Kb)
